Elke week huishoudelijke hulp: dat was de afspraak met de gemeente Amstelveen en huishoudservice Miep. In werkelijkheid heeft de thuishulp de woning van de 77-jarige Amstelvener Klaas Stoffels sinds mei nog maar drie keer schoongemaakt. En hij is niet de enige bij wie de huishoudelijke hulp het vaker laat afweten.
Plakkerige vloeren, spinnenwebben en stofnesten: zo zou Klaas Stoffels’ appartement eruit hebben gezien als zijn dochters hem niet hadden geholpen. “Ik kan niet bukken, ik kan niet zo goed lopen, ik kan bijna niks zelf”, vertelt hij in gesprek met NH.
Waslijst aan ziektes
Klaas is slecht ter been, heeft diabetes, hartklachten en een longziekte. “Onze vader heeft een waslijst aan ziektes”, vertelt zijn dochter Misja Stoffels. “Hij mag geen infecties krijgen, dus zijn huis moet schoon zijn.”
Hierin is hij afhankelijk van zijn dochters. “Maar die hebben ook een baan en jonge kinderen”, zegt Klaas. Ze kunnen niet steeds weer naar opa toe om schoon te maken, dus langzamerhand vervuilt het een beetje.”
Als NH Klaas aan de lijn heeft, vertelt hij dat hij een dag eerder een glas water heeft omgestoten. “Dat ligt er nog steeds. Gelukkig komt zo een van mijn dochters langs om koffie te drinken.”
“Ik denk dat we blij mogen zijn als er vijf keer iemand is langsgekomen”
Omdat Klaas zelf niet meer in staat is om het huishouden te doen, zou huishoudservice Miep de afgelopen tien maanden iedere week twee uur komen schoonmaken, maar de hulp kwam telkens niet opdagen. Als zijn dochters na vele pogingen het bedrijf telefonisch te pakken krijgen, blijkt dat het bedrijf ‘niet eens wist dat de werkneemster niet is geweest’.
Gebroken beloftes
Telkens weer beloofde huishoudservice Miep dat over twee weken een andere hulp zou komen, maar die beloftes werden keer op keer gebroken. “Het steekt wel als er niemand komt opdagen”, vertelt Klaas. “Je bent afhankelijk van de grillen van een bedrijf, dat noem ik geen hulpverlening”, voegt Misja toe.
Tekst gaat verder onder de foto van de serviceflat waar Klaas woont.
Klaas’ verhaal is tekenend voor de ervaringen van meer hulpbehoevenden: 50Plus Amstelveen heeft dit probleem al meerdere keren bij de gemeente aangekaart. “Het kan gewoon echt niet dat de huishoudelijke hulp zonder iets te laten weten niet komt opdagen, en dat al die ouderen en gehandicapten in een vies huis komen te zitten”, vertelt fractievoorzitter Emiel Sjaardema.
Huishoudservice Miep herkent zich niet in het voorbeeld, maar meldt wel benieuwd te zijn naar het verhaal van Klaas. “Het komt wel vaker voor dat cliënten aangeven al even geen ondersteuning te hebben gehad. We doen er alles aan om bij bijvoorbeeld ziekte, onze medewerker te vervangen. Gelukkig gaat het in veel gevallen ook goed.”
Personeelstekort
Er is bij de aanbieders een tekort aan personeel, terwijl de vraag naar huishoudelijke hulp via de gemeente juist flink is gestegen. Deze stijging heeft te maken met de invoering van het abonnementstarief voor de Wet maatschappelijk ondersteuning (Wmo) in 2019.
Huishoudens die hulp nodig hebben, kunnen dit voor een vast tarief van 19 euro per maand krijgen, ongeacht hun inkomen of vermogen. Door dit abonnementstarief is hulp via de gemeente goedkoper dan wanneer inwoners zelf hulp inschakelen. Het leidt ertoe dat de toegankelijkheid van Wmo-voorzieningen onder druk komt te staan, juist voor groepen die een laag inkomen hebben, of geen beroep kunnen doen op mantelzorgers.
NH spreekt meerdere huishoudservices die in Amstelveen actief zijn. Allen hebben zij hetzelfde verhaal: ‘er zijn flinke personeelstekorten’, ‘we doen wat we kunnen’ en ‘we hopen dat klanten meehelpen onze medewerkers te behouden’. Alleen huishoudservice Veade stelt voldoende personeel te hebben door samen te werken met scholen en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt te betrekken.
Ook Miep maakt gebruik van deze mogelijkheden om personeel te werven, ‘maar de arbeidsmarkt laat zich kenmerken door tekorten en mensen die je aanneemt die vervolgens niet opdagen op de eerste werkdag’. “Dit maakt het vooral heel erg vervelend voor cliënten die op die dag verwachten huishoudelijke hulp te krijgen.”
Tekst gaat verder onder foto.
Omdat de huishoudelijke hulp van huishoudservice Miep niet of nauwelijks kwam opdagen, wil Klaas overstappen naar een andere zorgorganisatie. De familie stapt naar de gemeente Amstelveen om hulp te vragen, maar komt met lege handen te staan.
“Je mag niet zelf de organisatie kiezen”, vertelt Misja. “En als we bij Miep de stekker eruit zouden trekken, moeten we weer bij de gemeente op de wachtlijst. Het ziet ernaar uit dat zijn dochters ook de komende tijd met een mop en stofzuiger in de weer moeten, in ieder geval totdat er ergens een plekje vrijkomt.
Eigenlijk zouden de mantelzorgers de tijd met hun vader heel anders willen besteden. “Waar hij heel gelukkig van wordt, zijn de kinderen en kleinkinderen. Wij willen hem juist ook uitjes bieden, zodat hij nog lekker geniet.”
“Als je in je eentje voor je vader of moeder moet zorgen, word je hier al helemaal niet blij van”
“Wij hebben elkaar als drie zussen. Als je in je eentje voor je vader of moeder moet zorgen, word je hier al helemaal niet blij van. Laat staan als helemaal niemand hebt die voor je kan zorgen.”
Klaas: “Ik hoop dat er snel een hulp komt die trouw is en elke week komt.”
Nood
De gemeente Amstelveen is bekend met dit probleem. Wie meer recht heeft op huishoudelijke hulp wordt bepaald aan de hand van informatie die tijdens de intake is verzameld. “We zijn continue met de gemeente in contact om te kijken hoe we de zorg voor mensen daar kunnen inzetten waar de nood het hoogst is”, zegt huishoudservice Miep.
Wanneer een medewerker niet op een afspraak verschijnt, hoort huishoudservice Miep dit meteen van de cliënten terug. “Dit melden we niet elke keer bij de gemeente”, vertelt huishoudservice Miep. “Natuurlijk declareren we wel slechts de uren die we ook hebben ingezet.” Ook gemeente Amstelveen meldt bij niet-geleverde hulp niet te betalen.
Eigen bijdrage
Inwoners die een volle kalendermaand geen zorg hebben ontvangen, hoeven de eigen bijdrage van 19 euro voor die maand niet te betalen. Mochten ze dit onverhoopt wel hebben gedaan kunnen zij contact opnemen met de zorgaanbieder of de gemeente.
Op het moment dat er bijvoorbeeld 1 uur in een kalendermaand wel zorg geleverd is, maar de hulpverleners de rest van de tijd niet zijn komen opdagen, geldt ook de eigen bijdrage van 19 euro voor desbetreffende kalendermaand.